Μετάβαση στο περιεχόμενο

Θεματική Ενότητα: Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη

3ΘΕ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2023 2024

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2023-2024

10ο Νηπιαγωγείο Κιλκίς

____________________________________________________

3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:

«ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΙ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΩ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ»

Υπο-θεματική: 3. Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, Διαφορετικότητα.

—————————————————————————————————————————

ΤΙΤΛΟΣ: « Η ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ μέσα στο Νηπιαγωγείο μας»

————————————————————

Το παρόν πρόγραμμα εντάσσεται στον κύκλο «Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ: Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη», πιο συγκεκριμένα στην επιμέρους θεματική ενότητα της προώθησης του αλληλοσεβασμού και της συνεργασίας και απευθύνεται σε μαθήτριες νηπιαγωγείου. Σκοπός του προγράμματος είναι να προωθήσει την έννοια της συνεργασίας στο νηπιαγωγείο. Στόχοι είναι τα παιδιά να συνεργαστούν με δραστηριότητες ανά ζεύγη, μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας. Στα εργαστήρια μέσα από ποικίλες δραστηριότητες αξιοποιούνται τεχνικές θεάτρου, δραματοποίηση, φύλλα εργασίας, κατασκευές, εικόνες και θεατρικό παιχνίδι. Το εργαστήρι ξεκινά με εισαγωγικά παιχνίδια για την προθέρμανση και τη συγκρότηση ομάδας, παρουσίαση και συμφωνία για το στόχο του εργαστηρίου, τη μεθοδολογία και τη δεοντολογία του. Ακολουθούν δραστηριότητες ανίχνευσης, διδασκαλίας, εμπέδωσης αξιολόγησης και μεταγνώσης. Το κάθε εργαστήριο προτείνεται για μια διδακτική ώρα στο νηπιαγωγείο (45 λεπτά στο πρωινό τμήμα ή 40 λεπτά στο ολοήμερο).

Οι στόχοι του προγράμματος προσδιορίζονται βάσει των Δεξιοτήτων του 21ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τις εξής κατηγορίες:

-Δεξιότητες Μάθησης,

-Δεξιότητες Ζωής,

-Δεξιότητες του Νού και

-Δεξιότητες της Τεχνολογίας και της Επιστήμης.

Στα προτεινόμενα εργαστήρια δίνεται κυρίως έμφαση στην ανάπτυξη Δεξιοτήτων Μάθησης και πιο συγκεκριμένα Δεξιοτήτων Επικοινωνίας Κριτικής σκέψης και Συνεργασίας στην Ανάπτυξη Δεξιοτήτων Κοινωνικής Ζωής: Κοινωνικές Δεξιότητες, Ενσυναίσθηση Προσαρμοστικότητα, Υπευθυνότητα και Πρωτοβουλία και στις Δεξιότητες του Νου Στρατηγική Σκέψη Επίλυση Προβλημάτων Μελέτη Περιπτώσεων και Κατασκευές.

Διάρκεια: 7 εβδομάδες / Περίοδος Υλοποίησης :Οκτώβριος – Νοέμβριος

Κύκλος 7 εργαστηρίων

Τα 7 εργαστήρια απευθύνονται σε μαθητές και μαθήτριες νηπιαγωγείου. Έχουν ευελιξία ως προς το ότι κάποιες από τις προτεινόμενες δραστηριότητες μπορούν να παραληφθούν – εάν δεν ελκύουν το ενδιαφέρον και την προσοχή των παιδιών, και αντίστοιχα νέες δραστηριότητες που θεωρούνται ότι ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ομάδας τη συγκεκριμένη στιγμή μπορούν να ενσωματωθούν στο πρόγραμμα και να συσχετιστούν με τους στόχους που επιδιώκονται. Στα επτά εργαστήρια του συγκεκριμένου προγράμματος προτείνονται δραστηριότητες από τις εξής κατηγορίες:

1)Δραστηριότητες γνωριμίας και συγκρότησης ομάδας

2)Συμβόλαιο Ομάδας Οργανωμένες δραστηριότητες για το νηπιαγωγείο

3)Αξιοποίηση διαφόρων μορφών τέχνης

4) Φύλλα εργασίας που αξιοποιούν πίνακες ζωγραφικής και τις Ρουτίνες Σκέψης μέσω των ροών μαθησιακών δραστηριοτήτων. Στόχος των συγκεκριμένων φύλλων εργασιών είναι να συσχετιστεί το περιεχόμενο των έργων τέχνης με το περιεχόμενο του θέματος των εργαστηρίων, ώστε να αναπτυχθεί η κριτική ικανότητα, η κριτική σκέψη, να αξιοποιηθεί η τέχνη στη διαδικασία της παρατήρησης, και να υποκινηθεί η σκέψη και το συναίσθημα.

—————————————————————————————————————————

Προαπαιτούμενες γνώσεις:

Κρίνεται σκόπιμο τα παιδιά πριν ασχοληθούν με το προτεινόμενο πρόγραμμα να έχουν προηγηθεί πολλές δραστηριότητες συνεργασίας με σταθερά ζευγάρια για κάποιο χρονικό διάστημα ενός ή δύο μηνών. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται ανά βδομάδα να έχουν τα παιδιά σταθερά ζευγάρια. Για μια ολόκληρη εβδομάδα δηλαδή, να ασχολούνται με δραστηριότητες από κοινού με συγκεκριμένο ζευγάρι. Σε αυτή την περίπτωση ο/η νηπιαγωγός καλό είναι να καταγράφει τα ζευγάρια έτσι ώστε να είναι σίγουρος/σίγουρη ότι όλα τα παιδιά έχουν λειτουργήσει με όλα. Το παραπάνω κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ξεκινήσουν σε αυτό το προτεινόμενο πρόγραμμα με τυχαίες υποομάδες ή τυχαία ζευγάρια συνεργασίας. Επιπλέον, απαραίτητο κρίνεται πριν την έναρξη του προτεινόμενου προγράμματος να έχει γίνει παρουσίαση, επεξεργασία και εξοικείωση των παιδιών με τους κανόνες της τάξης – που γίνονται στην αρχή της χρονιάς. Ειδικότερα απαιτείται εξοικείωση με τους κανόνες που αφορούν το σεβασμό στον άλλο όπως «ζητάω συγνώμη», «ακούω τον άλλον προσεκτικά», «μιλάω χωρίς να διακόπτω» κ.ό.κ.

Προετοιμασία Υλικού: Για τα συγκεκριμένα εργαστήρια αυτού του προγράμματος δεν απαιτείται ιδιαίτερη προετοιμασία υλικού πέρα από τα αναλώσιμα και τα εύκολα προσβάσιμα υλικά που διατίθενται ήδη σε ένα νηπιαγωγείο. Επισημαίνεται όμως ότι για τη διευκόλυνση του/της νηπιαγωγού στο πεδίο Υποδειγματικό υλικό: Περιγραφή εργαστηρίων και δράσεων υπάρχει μία παράγραφος (όπου κρίνεται απαραίτητο) η οποία έχει τίτλο «Προετοιμασία δραστηριότητας» και εκεί αναφέρονται με ειδικά bullets όσα πρέπει να έχει προετοιμάσει ο/η νηπιαγωγός για το εκάστοτε εργαστήριο.

—————————————————————————————————————————

Δεξιότητες στόχευσης του εργαστηρίου:

-Δεξιότητες Μάθησης: Επικοινωνία (Communication), Κριτική σκέψη (Critical thinking), Συνεργασία (Collaboration).

-Δεξιότητες Ζωής: κοινωνικές δεξιότητες/ ενσυναίσθηση, προσαρμοστικότητα υπευθυνότητα, πρωτοβουλία.

– Δεξιότητες του νου: Στρατηγική σκέψη, Επίλυση προβλημάτων, Μελέτη περιπτώσεων, Κατασκευές.

Σημειώσεις:

Οι δραστηριότητες ανά εργαστήριο είναι σχεδιασμένες ώστε να μεταβαίνουν τα παιδιά ομαλά από τη μια στην άλλη και να υπάρχει μια σύνδεση με βάσει τους στόχους και την ολοκλήρωση του εργαστηρίου. Το παρόν πρόγραμμα έχει ευελιξία ως προς κάποιες λεπτομέρειες στις δραστηριότητες και μπορεί να αναπροσαρμοστεί ως προς τις προτεινόμενες ανάλογα με τις ανάγκες της ομάδας και τις ιδιαιτερότητες των παιδιών. Διευκρινίζεται ότι ο/η νηπιαγωγός μπορεί να ενσωματώσει εναλλακτικούς τρόπους υλοποίησης μέρος των δραστηριοτήτων (όχι όμως να αντικαταστήσει όλες τις δραστηριότητες) αρκεί να συσχετίζει πάντοτε τις τροποποιήσεις με τους στόχους που επιδιώκονται σε κάθε εργαστήριο. Για παράδειγμα, θα μπορούσε στις κινητικές δραστηριότητες να υπάρξει ευελιξία ως προς την αξιοποίηση συγκεκριμένων μουσικών ή τρόπων διαχείρισης της δραστηριότητας με τα μπαλόνια κ.ό.κ. Η παραπάνω διευκρίνιση κρίνεται απαραίτητη καθώς λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες και τα χαρακτηριστικά των παιδιών προσχολικής ηλικίες. Επισημαίνεται, ότι επειδή πρόκειται για πρόγραμμα ανάπτυξης δεξιοτήτων συνεργασίας είναι σημαντικό όταν ανατίθεται σε μία υποομάδα παιδιών ή σε κάποια παιδιά να κάνουν κάτι να αφήνουμε τα παιδιά να συζητούν, να παρακολουθούμε ποιος από την ομάδα αναλαμβάνει περισσότερο πρωτοβουλία, ποιος παρακινεί τους άλλους, αν υπάρχουν κάποια παιδιά που δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλία μέσα στην ομάδα, αν υπάρχουν κάποια παιδιά που δεν επιτρέπουν σε άλλα να εκφράζουν τη γνώμη τους κ.ό.κ. Όλα αυτά είναι στοιχεία που μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο από τους εκπαιδευτικούς στην περιγραφική αξιολόγηση (παρατήρηση παιδιών και καταγραφές), όσο και από τα παιδιά στην αυτό- και ετερό-αξιολόγηση. Σε δραστηριότητες ανάθεσης εργασίας σε υποομάδες προκειμένου να επιτευχθεί ένας στόχος, δίχως συνεχείς παρεμβάσεις των εκπαιδευτικών (εκτός εάν κρίνεται αναγκαίο) τα παιδιά βοηθούνται καλύτερα στην ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργασίας, επίλυσης προβλημάτων και συγκρούσεων, ανάπτυξη δεξιοτήτων ενσυναίσθησης και ικανοτήτων επικοινωνίας. Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι κρίνεται σκόπιμο ο/η εκπαιδευτικός καθ΄όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων που δίνει στα παιδιά να παρατηρεί και να καταγραφεί. Η κάθε δραστηριότητα του προτεινόμενου προγράμματος αποτελεί αντικείμενο προς παρατήρηση και προς αξιολόγηση από τον εκπαιδευτικό και αυτό-αξιολόγηση και ετεροαξιολόγηση από τους/τις μαθητές/-τριες. Στις αναλυτικές περιγραφές των εργαστηρίων, και πιο συγκεκριμένα σε δραστηριότητες που αφορούν ανάληψη εργασιών από ζευγάρια ή μικρές ομάδες μαθητών/-τριων, υπάρχει αναφορά σε εναλλακτικές ιδέες υλοποίησης των δραστηριοτήτων και σε αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας της συνεργασίας. Αυτά προτείνονται για να μπορεί το προτεινόμενο πρόγραμμα να ανταποκριθεί στις ανάγκες περισσότερων ομάδων μαθητών/-τριών και για 12 να μπορεί ο/η νηπιαγωγός να κρίνει και να επιλέγειτο βαθμό δυσκολίας στον οποίο μπορεί η ομάδα της τάξης της να ανταποκριθεί. Κατά τη διάρκεια των κινητικών δραστηριοτήτων είναι σημαντικό οι οδηγίες είναι σαφείς και σύντομες στα παιδιά. Τις παύσεις της μουσικής τις διατηρούμε για λίγα δευτερόλεπτα σύμφωνα με τις οδηγίες της δραστηριότητας για να μη χάνει το ρυθμό της. Επίσης σημαντικό είναι κάθε κινητική δραστηριότητα να διαρκεί τόσο όσο να επιτύχουμε τους στόχους μας αλλά και να μη χαθεί το ενδιαφέρον των παιδιών. Οι παραπάνω διευκρινίσεις αφορούν γενικές οδηγίες για τις κινητικές δραστηριότητες. Ωστόσο, πάντα πρέπει να σεβόμαστε τις ανάγκες της εκάστοτε ομάδας και να εκμεταλλευόμαστε το «τυχαίο». Στο παρόν προτεινόμενο πρόγραμμα, και πιο συγκεκριμένα στο πεδίο όπου αναφέρονται ενδεικτικές δραστηριότητες για το portfolio μαθητή/-τριας, αναφέρονται κάποιες ιδέες ως παραδείγματα. Σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο φάκελος ανήκει στο παιδί. Αυτό σημαίνει ότι ο/η νηπιαγωγός και το παιδί μαζί χρειάζεται να αποφασίζουν και να καταχωρίζουν υλικό στον ατομικό του φάκελο.

——————————————————————————————————————-

Φύλλα περιγραφικής αυτο-αξιολόγησης (έως 2 σελίδες)

Ανάλογα με τις δεξιότητες που έχει επεξεργαστεί ο/η νηπιαγωγός με τους/τις μαθητές/μαθήτριες σε κάθε συγκεκριμένη δραστηριότητα, επικολλά στο φύλλο για την αυτόαξιολόγηση αντίστοιχες εικόνες αριστερά. Ομοίως δεξιά στο ίδιο φύλλο ο/η νηπιαγωγός έχει βάλει τρεις φατσούλες που δηλώνουν τον βαθμό κατακτήσης της συγκεκριμένης δεξιότητας: «ικανοποιητικά», «μέτρια», «όχι ικανοποιητικά».

Ακολουθεί ένα παράδειγμα για τις Δεξιότητες Μάθησης (1 Φύλλο), και πιο συγκεκριμένα για τις δεξιότητες: Συνεργασία, Επικοινωνία και Κριτική Σκέψη.

Δεξιότητα: Συνεργασία

Παιδιά με συμπαγές γέμισμα

Ο/η μαθητής/-τρια κυκλώνει μία από τις τρεις φατσούλες ανάλογα με το αν πιστεύει πως έχει καταφέρει να αναπτύξει τη δεξιότητα που θέτει αριστερά ο/η νηπιαγωγός.

Σκιαγράφημα λυπημένου προσώπου με συμπαγές γέμισμα

Ερωτευμένο πρόσωπο με συμπαγές γέμισμα με συμπαγές γέμισμα

 

Δεξιότητα: Επικοινωνία

 

Παιδί με μπαλόνι με συμπαγές γέμισμα
Παιδί με μπαλόνι με συμπαγές γέμισμα

 

 

Θλιμμένο πρόσωπο με συμπαγές γέμισμα με συμπαγές γέμισμα

Ερωτευμένο πρόσωπο με συμπαγές γέμισμα με συμπαγές γέμισμα

Δεξιότητα: Κριτική Σκέψη

 

Ερωτήσεις με συμπαγές γέμισμα

 

Θλιμμένο πρόσωπο με συμπαγές γέμισμα με συμπαγές γέμισμα

 

 

Ερωτευμένο πρόσωπο με συμπαγές γέμισμα με συμπαγές γέμισμα